​
Op pad met een handhaver in coronatijd: “Ik sta voldoende achter de regels om te realiseren dat het mijn werk is”
Handhaver of boa, je zult het maar zijn. Telkens de boeman spelen en mensen aanspreken op hun gedrag. Zeker in tijden van corona. Handhavers hebben hun handen vol aan alle nieuwe maatregelen, maar zijn zij het er eigenlijk wel mee eens?
Voor Bennie van de Laar zijn de regels minder ingrijpend. Hij is integraal toezichthouder voor de gemeente Boxtel/Sint-Michielsgestel. Althans dat zegt zijn linkedinpagina. “Van origine ben ik milieu-inspecteur.” Hij pleegt vaak aangekondigde bezoeken bij bedrijven om te zien of alles milieutechnisch in orde is. Nu is daar wat bijgekomen, want op deze ochtend staat een bezoek aan een bouwbedrijf gepland dat de coronaregels heeft overtreden.
Bennie zit woensdag 14 oktober (een dag na de persconferentie van Mark Rutte) op het gemeentehuis in Sint-Michielsgestel. Hij heeft een bril, een volle baard en de uitstraling van een knuffelbeer. Niet iemand van wie je snel bang wordt. De milieu-inspecteur schenkt voor zichzelf een kopje koffie in. Als hij plaats heeft genomen achter zijn bureau, krijgt hij een telefoontje. Van de Laar legt aan degene aan de andere kant van de lijn uit dat hij er weinig aan kan doen. “Ik heb geen enkele grondslag om het te verplichten."
​
​
​
​
​
​
Voor Van de Laars beroep geen slechte maatregelen. Zo is de handhaafbaarheid makkelijker, maar persoonlijk is hij zeer ontstemd. “Ik zit te huilen. Ik ken niemand uit mijn omgeving die corona heeft gehad of er ziek van is geworden, en die maatregelen gaan zover.” Bennie spreidt zijn armen volledig uit. “De horecabedrijven bestaan uit hele gezinnen en families, en die zet je nu op slot. Begrijp me niet verkeerd. Ik ben blij als mensen gered worden, maar als je straks honderdduizenden mensen thuis depressief hebt zitten. Wat voor winst heb je dan geboekt?” Volgens hem komt het sociale aspect niet terug in de pakketten maatregelen. Hij pleit dan ook voor psychologen in het OMT, of mensen die aan de grond staan, mensen van de praktijk. Hij is daarentegen allesbehalve jaloers op Rutte en consorten. “Zij moeten met 10% van de kennis 100% van de beslissingen maken. En de gevolgen van die beslissingen zijn niet te overzien.”
Voor Bennie zijn kostwinning maakt het niks uit wat de overheid voor maatregelen oplegt. Misschien is het wel hoe meer hoe beter. “Al gaat de hele wereld op slot, de gemeente kan niet failliet en dan gaan we handhaven. Dus voor ons is het wel prettig.” En dat handhaven gaat hij doen. Vorige week heeft Van de Laars collega bij een bouwcontrole gezien dat in een keet teveel mensen op te weinig afstand zaten. “De aannemer zou er iets voor regelen. Een zeil waar het personeel onder kan zodat de anderhalve meter gewaarborgd blijft.” Bennie gaat kijken of de aannemer daad bij woord heeft gevoegd.
‘So’, de toezichthouder tikt de twaalf corona-velletjes op tafel en staat op. Hij pakt twee oranje bouwhelmen en gele hesjes, en niet te vergeten een mondkopje. Onderweg in de auto vertelt Van de Laar wat er gebeurt als de bouwvakkers zich opnieuw niet houden aan de maatregelen. “Ze krijgen een laatste waarschuwing van mij. Die bevestig ik bij de gemeente en dan vindt er morgen gelijk een nieuwe controle plaats. Stel dat ze dan weer niks gedaan hebben, dan wordt de bouw stilgelegd. Dat stopzetten kan via een noodverordening of de arbeidsinspectie. Als ze echt een grote bakkes hebben wordt de politie ingeschakeld.”
Uit Bennies eerdere woorden is te merken dat hij het niet helemaal eens is met de maatregelen. Hoe kan hij dan nog wel zijn werk uitvoeren? “Ik sta voldoende achter de regels om te realiseren dat het mijn werk is”, zegt hij daarover. Zo geeft hij zelf het goede voorbeeld door verschillende afspraken met vrienden en kennissen af te zeggen. “Ik kan een Grapperhausje doen, maar dan is mijn geloofwaardigheid weg.” We zijn aangekomen op plaats van bestemming, maar in de verste verte is geen bouwplaats te bekennen. Het adres dat is doorgegeven, Kerkwijk 11, is een Shoeby Shop. Van de Laar loopt naar de zijkant en ook daar zijn geen bouwwerkzaamheden te bekennen. “Goeie indruk laat ik zo achter”, lacht hij. Hij belt zijn collega op. We zitten verkeerd. We moeten in Gemonde zijn op Kerkeind in plaats van Kerkwijk. Door de fout wordt het geen heterdaadje. Toch vindt Van de Laar het nog de moeite waard om te kijken of de aannemer zijn woorden heeft waargemaakt. “Mensen wijzen op zaken kan altijd.”
​
​
​
​
​
​
​
​
Onderweg naar het gemeentehuis in Gestel laat de toezichthouder zich nogmaals uit over het bruiloft-incident van Grapperhaus. “Het was tweeledig. Ten eerste is het ontzettend stom. Je haalt het gezag van alle boa’s onderuit. Hij is de oppertoezichthouder, het voorbeeld voor alle boa’s.” Daarentegen maakt het, hoe gek het klinkt, Van de Laar ook blij. “Het laat zien dat hij ook maar een mens is.” Datzelfde geldt voor Bennie zelf. Zijn werkwijze is niks veranderd sinds de coronacrisis. Eerst probeert hij altijd in gesprek te gaan met overtreders, pas als ze niet willen luisteren dan grijpt hij in. “Je moet toezicht houden waar het kan en handhaven waar het moet.”, is zijn motto. De volgende afspraak staat alweer op de planning voor Van de Laar. Het zijn drukke tijden.
Net voor dat we er zijn, parkeert Bennie de auto even om de laatste maatregelen van het kabinet door te nemen. Voor het uitoefenen van werk is de 1.5 meter afstand niet verplicht, staat onderstreept. “Dat is lunchen natuurlijk niet.” Dit keer is het wel raak. Mannen in werkkleding zijn aan het metselen, huizen zijn in constructie en er staat een keet om te schaften op het terrein. Een van de bouwvakkers brengt Bennie naar een man die moeilijk loopt. Hij neemt hem mee naar de nieuw ingerichte lunchplek, de garage van het nieuwe huis. De milieu-inspecteur banjert met zijn puntige herenschoenen door het losse zand. Hij aanschouwt de ruimte en knikt dan instemmend. “Ik zie de thermoskan en broodtrommels al staan”, glimlacht hij. Vervolgens begeven de mannen zich naar het plaats delict, de keet. Waar de collega van Bennie zes mensen zag lunchen, is dat nu nog maar drie, zegt Toon. En dat is maar goed ook, want in deze knusse keet kunnen bij lange na geen zes man op 1.5 meter afstand. Dan is het bezoek alweer voorbij. “Toon ontzettend bedankt, maak gebruik van de ruimte die je nu hebt en zorg ervoor dat ik niet nog een keer langs hoef te komen." Eenmaal in de auto kijkt hij tevreden terug op het bezoek. "Nou, dat ging prima."
Even later, als het telefoontje klaar is, legt Bennie uit dat het ging om een pizzeria. “De buurtbewoners willen die pizzeria weg hebben. Dat is al een aantal keer uit de hand gelopen, maar die pizzeria mag daar gewoon zitten. De regels daarvoor zijn heel duidelijk.” De regels wat betreft corona zijn voor de toezichthouder minder duidelijk. “Het verandert om de twee weken. Verschrikkelijk. De anderhalve meter is wel helder, maar alle uitzonderingen daarop maken het dan weer lastig.” Hij heeft het blaadje met uitzonderingen voor zich op de tafel liggen. Twaalf kantjes lang. De anderhalve meter is verplicht, behalve voor een kerkgemeenschap, een demonstratie, de kieswet en vergaderingen van de gemeenteraad. “Dat betekent niet gelijk dat je het niet moet doen, want de vergaderingen hier in de gemeenteraad worden op anderhalve meter gedaan. Maar ik zit te wachten totdat mensen gaan zeggen: ‘Ja, wij zijn een kerk.’
”De toezichthouder vindt de maatregelen niet te rijmen. “Ik mag wel eerst acht sekswerkers afwerken, maar daarna niet mijn moeder knuffelen. Tja, dat is toch gek”, zucht hij. Ook veranderen de regels om de haverklap en dat is de toezichthouder niet gewend. “Er gaan jaren overheen bij milieuregels en een bestemmingsplan voordat er iets gewijzigd wordt. Die regels zijn gepokt en gemazeld.” Dat is bij het corona-virus wel wat anders. Een avond eerder heeft Rutte in een persconferentie opnieuw de teugels wat strenger aangetrokken. De horeca gaat voor de komende vier weken dicht en ook de amateursport wordt beëindigd.